Γράφει η Αγγελική Κορωπιώτη
Στον σύγχρονο ψηφιακό κόσμο της συνεχομένης έκθεσης στην πληροφορία και της κοινωνικής σύγκρισης, η ψυχική υγεία αποτελεί ζήτημα επιτακτικής σημασίας. Ωστόσο, η ίδια η τεχνολογική ανέλιξη έχει μετατρέψει την επικοινωνία και την αναζήτηση ψυχικής υποστήριξης σε εύκολα προσβάσιμη ευκαιρία για όλους, μέσω των διαδικτυκών συνεδριών (online therapy, teletherapy ή e-therapy). Είναι, όμως, η ψυχοθεραπεία μέσω διαδικτυακών και ψηφιακών μέσων (βιντεοκλήσεων, μηνυμάτων, κλήσεων) το ίδιο αποτελεσματική με την ψυχοθεραπεία μέσω φυσικής παρουσίας ή συνιστά μια απρόσωπη εναλλακτική που υποβαθμίζει την ποιότητα της;
ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ
Είναι προφανές πως οι διαδικτυακές συνεδρίες προσφέρουν προσβασιμότητα, μεγαλύτερη διαθεσιμότητα και ευκολία τόσο στους θεραπευόμενους όσο και στους θεραπευτές. Οι συνεχώς αυξανόμενοι ρυθμοί ζωής εμποδίζουν την ευέλιξια στα καθημερινά υπερφορτωμένα προγράμματα των ανθρώπων. Οι διαδικτυακές συνεδρίες προσφέρουν την άνεση και την δυνατότητα σε άτομα που βρίσκονται σε απομακρυσμένες ή δύσβατες περιοχές, έχουν κινητικές δυσκολίες, ταξιδεύουν ή απλώς πιέζονται χρονικά, να πραγματοποιήσουν συνεδρίες ψυχολογικής υποστήριξης στο σπίτι, στο αυτοκίνητο ή όπου αλλού βρίσκονται. Με τον τρόπο αυτό, η ψυχική υγεία αποκτά μια πιο προσιτή εικόνα και αυξάνονται οι πιθανότητες των ανθρώπων να αναζητήσουν βοήθεια. Αυτό επιτυγχάνεται, επίσης, μέσω της ελάττωσης του στιγματισμού. Το κοινωνικό άγχος της έκθεσης μειώνεται, καθώς το άτομο δεν χρειάζεται να μετακινηθεί από το σπίτι του. Αυτό το γεγονός έχει φανεί ότι αυξάνει την συνέπεια των ασθενών, αφού παρουσιάζεται χαμηλότερο ποσοστό ακυρώσεων των ραντεβού ή εγκαταλείψεων της θεραπείας, και κατ’ επέκταση γρηγορότερα αποτελέσματα. Έχει αποδειχθεί πως οι διαδικτυακές συνεδρίες είναι εξίσου αποτελεσματικές με τις δια ζώσης σε ό,τι αφορά διαταραχές όπως η κατάθλιψη και το άγχος. Παρά την αμφισβήτηση, είναι επιβεβαιωμένο πως η ποιότητα της σχέσης εμπιστοσύνης μεταξύ του θεραπευτή και του θεραπευόμενου (therapeutic alliance), η οποία είναι κρίσιμη για την επιτυχία της θεραπείας, είναι το ίδιο υψηλή και στις online συνεδρίες. Επιπλέον, το κόστος τους φαίνεται να είναι μειωμένο και πιο προσιτό, καθώς απουσιάζουν τα έξοδα μετακίνησης, ενοικίασης γραφείου για τον θεραπευτή κ.ά.
ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ
Από την άλλη πλευρά, παρουσιάζονται ομοίως σημαντικά προβλημάτα σε ό,τι αφορά της διαδικτυακές συνεδρίες. Αρχικά, η αξιοπιστία της τεχνολογίας είναι χαμηλότερη, αφού ενδέχεται να προκύψουν τεχνικά θέματα, όπως αδυναμία σύνδεσης. Επίσης, η επιβεβαίωση των προσόντων του θεραπευτή είναι δυσκολότερη στον ψηφικό χώρο όπου συχνά ενυπάρχουν απάτες και πλαστογράφηση. Ζητήματα απορρήτου και ιδιωτικότητας έρχονται στο προσκήνιο, καθώς η εξασφάλιση της εχεμύθειας για την μη καταγραφή περιεχομένου και της ασφάλειας των δεδομένων είναι πιο σύνθετη μέσω της τεχνολογίας. Το βασικό, όμως, μειονέκτημα των διαδικτυακών συνεδριών είναι η παράβλεψη της γλώσσας του σώματος, των μη λεκτικών σημάτων, όπως των εκφράσεων του προσώπου και του τόνου της φωνής, ή η εμφάνιση τους σε χαμηλότερο βαθμό απ’ ότι την φυσική παρουσία. Τα σήματα αυτά αποτελούν ενδείξεις των συναισθημάτων, της διάθεσης και των σκέψεων του θεραπευόμενου, είναι πολύ σημαντικά για την θεραπευτική διαδικασία και η έλλειψη τους μειώνει το βάθος της επικοινωνίας. Η απόσταση του θεραπευτή από τον ασθενή του, την οποία δημιουργεί η online συνεδρία, παρεμποδίζει την άμεση βοήθεια σε περιπτώσεις πανικού και κρίσεων και για τον λόγο αυτό δεν ορίζεται ιδανική για περιπτώσεις σοβαρών διαταραχών. Τέλος, μέσω της οθόνης, φαίνεται να υποβαθμίζεται η συναισθηματική σύνδεση, κάτι που οδηγεί σε αποξένωση και απρόσωπες, μηχανιστικές σχέσεις μεταξύ θεραπευτή και θεραπευόμενου. Η οικειότητα και η περιπλοκότητα των σχέσων στον φυσικό και πραγματικό κόσμο είναι συχνά αναντικατάστατη.
Συμπερασματικά, οι διαδικτυακές συνεδρίες είναι μια πρωτοποριακή και ωφέλιμη δυνατότητα που έχει προσφέρει η εξέλιξη της τεχνολογίας, καθώς αποτελεί ευκολότερη και πιο προσβάσιμη μέθοδο για την βελτίωση της ψυχικής υγείας. Είναι σημαντικό, ωστόσο, να μην αγνοούνται οι αδυναμίες της μεθόδου αυτής και να χρησιμοποιείται κριτική σκέψη για την επιλογή της, αφού η καταλληλότητα της διαφέρει ανάλογα με την κάθε περίσταση και τις ατομικές ανάγκες. Ο συνδυασμός των δύο μεθόδων μπορεί να φανεί αρκετά αποτελεσματικός για την θεραπεία.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Psychology Today, (2024). “Is Online Therapy a Promising Option?”.
Psychology Today, (2023). “The 3 Essential Benefits of In-Person vs. Online Therapy”.
VeryWell Mind, (2024). “The Pros and Cons of Online Therapy”.
The post Διαδικτυακές Συνεδρίες: Βοηθούν ή αποτελούν μια απρόσωπη μορφή επικοινωνίας μεταξύ θεραπευτή και θεραπευόμενου; appeared first on CSIi – Cyber Security International Institute.
Πηγή : https://www.csii.gr/