Πως θα μπουν ομαλά οι κανόνες και τα ωράρια που αφορούν το διαδίκτυο μετά τις καλοκαιρινές διακοπές

Εισηγητής: Κίννα Ευθυμία, Ψυχολόγος Εγκληματολόγος MSc – Ψυχοθεραπεύτρια
MSc Ταυτότητα και Διαπροσωπικές Σχέσεις, MSc Ψυχιατροδικαστικής , MSc Investigative Psychology.
Εξ. Συνεργάτης Αιγινητείου Νοσοκομείου

Σε λίγες μέρες τα σχολεία ξεκινούν και τα παιδιά πρέπει να μπουν σε πρόγραμμα μετά από τις διακοπές. Η αγωνία των γονέων είναι πως θα καταφέρουν να περιορίσουν το διαδίκτυο, χωρίς αυτό να φέρει αναταραχή στην οικογένεια.

Αρχικά είναι σημαντικό να φτιαχτεί ένα πρόγραμμα που θα περιλαμβάνει ώρες διαβάσματος, παιχνιδιού, ελεύθερου και ποιοτικού χρόνου και ωράριο διαδικτύου. Χρειάζεται να καθίσει όλη η οικογένεια στο τραπέζι και να συζητήσει για το εβδομαδιαίο πρόγραμμα γενικά και όχι μόνο για το διαδίκτυο. Αυτό πρέπει να γίνει για δύο λόγους. Ο πρώτος είναι για να μην δοθεί βάση, μόνο στο διαδίκτυο, αλλά να είναι σαφής η σημαντικότητα του γενικότερου προγραμματισμού μέσα στην εβδομάδα. Ο δεύτερος λόγος είναι ότι δεν θέλουμε το διαδίκτυο να λειτουργεί ως εργαλείο τιμωρίας ή επιβράβευσης και να συνδυάζεται μόνο με τις ευχάριστες περιόδους ή φάσεις. Για παράδειγμα, πολλές φορές λένε οι γονείς «δεν παίζουμε πολλές ώρες την σχολική περίοδο, το καλοκαίρι θα έχεις περισσότερο χρόνο, πάλι, με το κινητό ή θα στο δώσω τις γιορτές». Αυτή η φράση συνδέει το κινητό – διαδίκτυο με μόνο ωραίες περιόδους, όπως είναι το καλοκαίρι και οι γιορτές και αυτόματα δίνει αρνητική εικόνα για τον χειμώνα και την σχολική περίοδο.

Επειδή το διαδίκτυο είναι μέσα στην ζωή του παιδιού, δεν μπορούμε να το καταδικάζουμε ούτε να το υπερτιμούμε. Η συζήτηση είναι μια πολύ καλή λύση ειδικά τώρα στην αρχή της σχολικής χρονιάς, έτσι ώστε να φυσιολογικοποιήσουμε την έννοια του διαδικτύου και να εντρυφήσουμε μαζί με το παιδί στα επικίνδυνα κομμάτια του διαδικτύου, χωρίς να το τρομάξουμε αλλά ενημερώνοντάς το. Είναι καλύτερα να κάνει το παιδί τις απορίες στον γονέα, παρά να ρωτάει στο σχολείο τα άλλα παιδιά και να παίρνει λάθος πληροφορία. Θέλουμε το παιδί να χρησιμοποιεί το διαδίκτυο συγκεκριμένες ώρες, να κοιμάται το βράδυ και αν δεν μπορεί να τηρήσει τα ωράρια, παρεμβαίνουμε βάζοντας είτε γονικό έλεγχο (αν δεν έχουμε βάλει ήδη) είτε συνέπειες. Δεν φοβόμαστε να βάλουμε συνέπειες, ούτε κανόνες γιατί η ίδια η κοινωνία που θα ζήσει το παιδί έχει κανόνες.  Μαζί με την συζήτηση δεν ξεχνάμε ότι η δική μας διαδικτυακή συμπεριφορά επηρεάζει το παιδί, άρα προσέχουμε και εμείς πως χρησιμοποιούμε και με τι συχνότητα το διαδίκτυο.

Δύο σημαντικά θέματα που θέλουν προσοχή είναι ο κανόνας πλέον της απαγόρευσης των κινητών στα σχολεία, καθώς και η ευρεία χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στην μελέτη. Το πρώτο πλέον είναι κανόνας και τα παιδιά θα πρέπει να συμμορφώνονται σε αυτόν και σε αυτό πρέπει να βοηθήσει η οικογένεια από το σπίτι. Έχουμε πολλούς γονείς που δεν εξηγούν στα παιδιά τους πως όταν κάτι είναι κανόνας (είτε κοινωνικός κανόνας, είτε σχολικός κανόνας), είμαστε όλοι υποχρεωμένοι να τον ακολουθούμε, άρα αν τον παραβούμε θα υπάρξουν συνέπειες, όπως πχ η αποβολή. Αυτό βοηθά τα παιδιά να εξοικειώνονται με την έννοια της ματαίωσης, δηλαδή να κατανοούν πως στην κοινωνία και στην ζωή δεν μπορούμε να τα κάνουμε όλα όπως θέλουμε, αλλά κάποιες φορές όπως πρέπει. Για παράδειγμα, μπορεί να θέλουν να έχουν τα παιδιά το κινητό στο σχολείο, να μην πειθαρχούν στο ότι δεν το ανοίγουμε στην τάξη και δυσαρεστούνται όταν ο καθηγητής βάλει αποβολή, επειδή είδε την χρήση κινητού στην τάξη. Άρα και δεν υπακούουν τον κανόνα και δεν δέχονται την συνέπεια. Με αυτόν τον τρόπο δεν θα μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στην κοινωνία, γι αυτό εμείς από την μικρή ηλικία με όμορφο τρόπο πρέπει να τα βοηθήσουμε να κατανοήσουν τους κανόνες!

Τέλος η ευρεία  χρήση του chatgpt έχει δυσκολέψει την εκπαίδευση, καθώς πολλά παιδιά το χρησιμοποιούν για να κάνουν την εργασία του σπιτιού. Επειδή ο δάσκαλος δεν μπορεί να είναι στο σπίτι να δει τον τρόπο με τον οποίο το παιδί θα διαβάσει, οι γονείς είναι σημαντικό να ελέγχουν την χρήση του διαδικτύου, έτσι ώστε η μελέτη στο σπίτι να γίνεται από το παιδί και όχι από την τεχνητή νοημοσύνη!

Κάθε σχολική χρονιά είναι ένα βήμα του παιδιού προς την αυτονομία και είναι σημαντικό γονείς, σχολείο και φορείς να είμαστε δίπλα του, έτοιμοι να το συμβουλέψουμε να το στηρίξουμε και να του δείξουμε τον δρόμο για να ανοίξει τα φτερά του.

Καλή σχολική χρονιά σε όλους τους μαθητές, γονείς και καθηγητές!

Πηγές:

https://link.springer.com/article/10.1007/s00787-022-02012-8

https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpsyt.2022.813507/full