Οι αναλογικοί ασύρματοι, το μηχανοκίνητο τμήμα με οχήματα…. 30ετίας, τα εναέρια μέσα χωρίς ανταλλακτικά, η πιλοτική εφαρμογή της γραμμής «112» και οι 15 δασικές πυρκαγιές από τον Νοέμβριο μέχρι και τον Μάρτιο συνιστούν ένα «εκρηκτικό μείγμα» για το φετινό καλοκαίρι, καταδεικνύοντας πως, μετά την τραγωδία στο Μάτι, δεν έχει αλλάξει σχεδόν τίποτα. Ανώτεροι και ανώτατοι αξιωματικοί του Σώματος αλλά και απλοί πυροσβέστες απαντούν στον «Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής» πως το καλοκαίρι προμηνύεται δύσκολο καθώς «η κατάσταση είναι ίδια»!
Στις 23ης Ιουλίου του 2018 ξεσπάει μία από τις πιο φονικές πυρκαγιές στην Ευρώπη. Η Ελλάδα, από μία φωτιά που διήρκεσε λίγες ώρες, θρηνεί 100 νεκρούς και γράφεται μία από τις πιο μελανές σελίδες στην ιστορία της χώρας. Το Μάτι καταστρέφεται ολοσχερώς. Άνθρωποι εγκλωβίζονται και καίγονται ζωντανοί. Οι δρόμοι κλείνουν και οι πολίτες αδυνατούν να ξεφύγουν από την πύρινη λαίλαπα. Η Πυροσβεστική και η Αστυνομία προσπαθούν μάταια να σώσουν τους κατοίκους. Από τότε σχηματίστηκαν δικογραφίες, ασκήθηκαν διώξεις κατά πολιτικών- και μη- προσώπων και αναδείχθηκε ο ανοργάνωτος τρόπος με τον οποίο, στελέχη της Πυροσβεστικής, της Αστυνομίας, της Περιφέρειας Αττικής και της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, προσπάθησαν να διαχειριστούν μία «κρίση» με φονικές… διαστάσεις. Εννέα μήνες αργότερα οι κινήσεις για την πρόληψη καταστροφής από κάποια παρόμοια πυρκαγιά είναι ελάχιστες.
Οι αναλογικοί ασύρματοι και το «112»
Ένα από τα πιο βασικά προβλήματα με το οποίο έρχονται αντιμέτωποι και φέτος οι πυροσβέστες είναι αυτό των ασυρμάτων, οι οποίοι λειτουργούν αναλογικά. «Αυτό πρακτικά σημαίνει πως αν κληθούν πυροσβέστες να συνδράμουν σε κάποια δασική πυρκαγιά μέσα σε χαράδρα ή σε δύσβατο σημείο θα αντιμετωπίσουν και πάλι δυσκολίες με τις επικοινωνίες τους, όπως έγινε και το περασμένο καλοκαίρι», μας λένε χαρακτηριστικά πηγές από το Πυροσβεστικό Σώμα.
Επιπρόσθετα, ακόμη ένα σοβαρό θέμα που προέκυψε το καλοκαίρι και ενδεχομένως να μας απασχολήσει και το φετινό είναι αυτό του Ευρωπαϊκού Αριθμού Έκτακτης Ανάγκης 112, ο οποίος ήταν εκτός λειτουργίας και δεν μπορούσε να καλέσει κάποιος πολίτης για βοήθεια. Σύμφωνα με πληροφορίες, η αναβάθμισή του βρίσκεται σε φάση υλοποίησης και ενδέχεται από την 1η Μαΐου να μπει σε «δοκιμαστική φάση» που πρόκειται να διαρκέσει δύο μήνες. Ήδη έχουν στηθεί δύο νέα κέντρα επικοινωνίας (ένα στο Χαλάνδρι στην Πυροσβεστική και άλλο ένα στη ΓΑΔΑ στο Κέντρο επιχειρήσεων) και αναμένεται να γίνουν οι απαραίτητοι έλεγχοι για να διευκολυνθεί η επικοινωνία των πολιτών σε καταστάσεις κρίσης. Σύμφωνα με πληροφορίες πρόκειται να μπει τμηματικά στη λειτουργία υποδοχής κλήσεων άμεσης επέμβασης.
Ταυτόχρονα, άνδρες με μεγάλη εμπειρία από πυρκαγιές εικάζουν πως οι συνεχείς φετινές βροχοπτώσεις θα οδήγησαν στην αύξηση της βιομάζας άρα αύξηση της καύσιμης ύλης. «Σε συγκεκριμένες συνθήκες, έντασης ανέμου και υγρασίας αυτό είναι εκρηκτικό μείγμα και αποτελεί επικίνδυνη συνθήκη», μας είπε χαρακτηριστικά αξιωματικός της Πυροσβεστικής.
«Δεν είμαστε σίγουροι για την επιχειρησιακή ετοιμότητα»
Τα οχήματα και τα εναέρια της πυροσβεστικής είναι τα ίδια σε σχέση με πέρυσι. Δεν έχει αγοραστεί κάποιο καινούριο όχημα, ενώ, όπως τονίζουν πηγές του πυροσβεστικού σώματος, «δεν είμαστε σίγουροι για την επιχειρησιακή δυνατότητα και ετοιμότητα των εναέριων μέσων».
Τα οχήματα της πυροσβεστικής σε όλη τη χώρα, σύμφωνα με τις επίσημες καταγραφές είναι 3294 οχήματα. Από αυτά τα 1868 είναι υδροφόρα και τα υπόλοιπα είναι βοηθητικά και ειδικά οχήματα. Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά πυροσβέστες με πολυετή εμπειρία στις μάχες με τις φλόγες, γύρω στα 400 οχήματα έχουν… ηλικία πάνω από 30 έτη, άρα είναι σαν να μην… υπάρχουν. Άλλα 700 οχήματα είναι τουλάχιστον 20ετίας, πράγμα που σημαίνει πως με απλά μαθηματικά μόνο το 40% των οχημάτων είναι αξιόπιστα. Σοβαρό πρόβλημα υπάρχει και με τα ελαστικά των υδροφόρων του σώματος.
Αντίστοιχη είναι και η εικόνα στα εναέρια μέσα, καθώς συγκριτικά με το καταστροφικό 2018, δεν έχει ανανεωθεί ο στόλος. Ειδικότερα- όπως πέρσι έτσι και φέτος- θα κληθούν να σβήσουν δασικές πυρκαγιές τα εξής μέσα, σε όλη τη χώρα:
• 6 Καναντέρ CL 415, (ιδιόκτητα)
• 10 Καναντέρ CL 215 (ιδιόκτητα)
• 2 ιδιόκτητα Super Puma. (ιδιόκτητα)
• 4 Ericsson s64, (ενοικιαζόμενα)
• 9 μεσαίου τύπου Κamov (ενοικιαζόμενα)
Σύμφωνα με πληροφορίες, μετά την έγκριση του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας, δίνονται κάθε χρόνο τρία Σινούκ, ωστόσο είναι ακόμη άγνωστο αν θα δοθούν. Συνήθως σύμφωνα με τις ίδιες πηγές αυτά είναι διαθέσιμα από την 1η Ιουνίου. Πηγές από το Πυροσβεστικό σώμα μας λένε χαρακτηριστικά πως «είμαστε σε διαδικασία μίσθωσης για να πάρουμε και άλλα ελικόπτερα και να ενισχύσουμε το σώμα για τη δασοπυρόσβεση κατά την φετινή αντιπυρική περίοδο, ωστόσο δεν έχει ξεκαθαριστεί ακόμη αν θα τα καταφέρουμε ή όχι». Οι ίδιες πηγές τονίζουν πως μπορεί να έχουμε την ίδια εναέρια δύναμη σε σχέση με πέρυσι, ωστόσο από τα υπάρχοντα μέσα δεν γνωρίζουμε πόσα είναι «ετοιμοπόλεμα» και δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα, καθώς «αυτά διαπιστώνονται όταν ξεκινούν οι πυρκαγιές και οι χειριστές τους ανεβαίνουν σε αυτά για να επιχειρήσουν». «Κάθε χρόνο αντιμετωπίζουν προβλήματα τα εναέρια μέσα. Υπάρχει έλλειψη ανταλλακτικών και έλλειψη χρημάτων για να μην υπάρχουν προβλήματα», μας λένε χαρακτηριστικά πηγές από το Πυροσβεστικό Σώμα. Πάντως, τα αεροπλάνα και τα ελικόπτερα ελέγχονται σε καθημερινή βάση, ωστόσο οι εκτιμήσεις είναι δυσοίωνες.
Το σχέδιο του Μηχανοκίνητου τμήματος με τα… ίδια οχήματα
Φέτος, σύμφωνα με ανώτατους αξιωματικούς της Πυροσβεστικής, έχει τεθεί επί τάπητος ένα νέο σχέδιο που φέρει το όνομα «Μηχανοκίνητο Τμήμα». Σύμφωνα με τον σχεδιασμό των στελεχών του σώματος, κατά 70% οι φωτιές κινούνται σχεδόν κάθε χρόνο στον άξονα: Εύβοια, Αττική, Κόρινθο Ναύπλιο, Άργος, Γύθειο και Σπάρτη. Αυτός είναι και ο λόγος που επιχειρείται η δημιουργία ειδικής μηχανοκίνητης μονάδας, που θα λειτουργεί ως «πρώτη γραμμή κρούσης». Το σκεπτικό του συγκεκριμένου σχεδιασμού αναφέρει πως το «Μηχανοκίνητο τμήμα», θα είναι εξοπλισμένο με υδροφόρα οχήματα και θα απαρτίζεται από επιπλέον προσωπικό πυρόσβεσης. «Με αυτόν τον τρόπο θα αποφευχθούν λανθασμένες κινήσεις οχημάτων αν έχουμε δύο παράλληλες φωτιές, όπως έγινε πέρσι με τη φωτιά στην Κινέττα και το Νταού Πεντέλης», προσθέτουν οι ίδιες πηγές. Παρά τις πιέσεις αρκετών αξιωματικών να αγοραστούν νέα υδροφόρα, φαίνεται πως το «Μηχανοκίνητο τμήμα»- αν και όποτε αυτό στηθεί- θα απαρτίζεται από τα- παλιά και γερασμένα- οχήματα του υπάρχοντος στόλου.
Η επικαιροποίηση των σχεδίων και ο Νόμος 4249…
Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν πως έχουν ολοκληρωθεί τα σχέδια του Αρχηγείου όσον αφορά την επικαιροποίηση των σχεδίων δασών, από τα τέλη Μαρτίου. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως έχουν συγκεντρωθεί τα νέα δεδομένα , που θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι πυροσβέστες, ενώ ολοκληρώνεται ο ενδελεχής έλεγχος όλων των πυροσβεστικών κρουνών. Ιδιαίτερα σημαντικό θεωρείται, σύμφωνα με αξιωματικούς, πως μέχρι και χθες (σ.σ. 20 Απριλίου) επρόκειτο να έχει ολοκληρωθεί η επικαιροποίηση στην καταγραφή των δασικών δρόμων και των δεξαμενών (σ. σ. με περίπου 50 τόνους νερό η κάθε μία) σε διάφορα μέρη της Ελλάδας.
Ακόμη ένα σημαντικό στοιχείο είναι πως δεν έχουν εφαρμοστεί ποτέ τα θετικά του Νόμου 4249, που έχει ψηφιστεί από το 2014, και συγκεκριμένα:
– Δεν έχει εκδοθεί το προεδρικό διάταγμα που να ρυθμίζει θέματα
προστασίας της υγείας και ασφάλειας του προσωπικού του
Πυροσβεστικού Σώματος.
-Δεν έχουν εκδοθεί οι σχετικές αποφάσεις για τη λειτουργία του
Αστυνομικού Φαρμακείου που θα εξυπηρετεί και το πυροσβεστικό προσωπικό, εν ενεργεία και εν συντάξη.
Η σύσκεψη στο ΕΣΚΕ υπό τον αρχηγό και η μη δημοσιοποίηση των εισηγήσεων…
Στις αρχές Απριλίου συγκεντρώθηκαν στις εγκαταστάσεις του Ενιαίου Συντονιστικού Κέντρου Επιχειρήσεων οι αξιωματικοί Διοικητές των Πυροσβεστικών Υπηρεσιών από όλη τη χώρα, μετά από διαταγή του αρχηγού του Πυροσβεστικού Σώματος, Αντιστράτηγο Βασίλη Ματθαιόπουλο. Όμως σύμφωνα με έγγραφο της Ένωσης Αξιωματικών της Πυροσβεστικής δεν έχουν δημοσιοποιηθεί ακόμη οι «εισηγήσεις» και οι «σχεδιασμοί», πράγμα που σημαίνει πως οι απλοί πυροσβέστες δεν γνωρίζουν το παραμικρό!
«Προφανώς οι λόγοι που επέβαλαν την συγκεκριμένη συγκέντρωση των επικεφαλής Αξιωματικών όλης της χώρας και η υπερδεκάωρη διάρκειά της, ήταν ιδιαίτερα σημαντικοί και προφανώς οι εισηγήσεις σας, τόσο η δικής σας, όσο και των κ.κ. Υπαρχηγών όσο και της πολιτικής ηγεσίας που παραβρέθηκε είναι ιδιαίτερης σημασίας και βαρύτητας», αναφέρεται στο έγγραφο της Ένωσης Αξιωματικός προς τον Αρχηγό του Σώματος. «Επειδή στην ιστοσελίδα του Π.Σ. για την τόσο σημαντική αυτή δράση υπάρχει μια περιληπτική μόνο περιγραφή των λεχθέντων και επειδή υπάρχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον από τους συναδέλφους από όλη τη χώρα, αλλά και από την ελληνική κοινωνία για το σχεδιασμό του Π.Σ. για το μέλλον, παρακαλούμε όπως αναρτήσετε την εισήγησή σας,των κ.κ. Υπαρχηγών και της πολιτικής ηγεσίας. Επίσης θα ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρον για μια τέτοια μεγάλου εύρους σύσκεψη, επειδή πληροφορηθήκαμε ότι βιντεοσκοπήθηκε, να αναρτηθούν και οι παρεμβάσεις των
συναδέλφων Αξιωματικών – Διοικητών που μετέφεραν τις αγωνίες και τα προβλήματα των τοπικών υπηρεσιών που σηκώνουν και το επιχειρησιακό βάρος του πυροσβεστικού
έργου», συνεχίζει στο έγγραφό της η Ένωση.
Οι… προεκλογικές εποχικές προσλήψεις
Σύμφωνα με ανακοίνωσης της περασμένης εβδομάδας, αναμένεται να προσληφθούν 1000 νέοι εποχικοί πυροσβέστες σε σχέση με πέρσι, καθώς εγκρίθηκε το σχετικό αίτημα του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και ήδη υπογράφηκε από τους υπουργούς Διοικητικής Ανασυγκρότησης Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου και Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο. «Η επικοινωνιακού χαρακτήρα επίδειξη της μερικής επίλυσης του εργασιακού, μικρού μέρους των εργαζομένων του Πυρ/κού Σώματος δεν ενισχύει τις υπάρχουσες δομές ούτε ενδυναμώνει το Πυρ/κό Σώμα με τον «γηρασμένο» στόλο οχημάτων, τον κατακερματισμό των υπηρεσιών, την έλλειψη εναερίων μέσων, και προσφέρει ελάχιστα στην ενδυνάμωση της οργάνωσης του επιχειρησιακού σχεδιασμού που παραμένει σχεδόν ο ίδιος παρά τη περσινή τραγωδία στο «Μάτι». Ας ελπίσουμε ότι τα ανωτέρω δεν έγιναν ως προεκλογική εξαγγελία αλλά θα ακολουθήσουν και άλλες ουσιαστικές αποφάσεις ενίσχυσης και θωράκισης του Πυρ/κού Σώματος, ακόμη και μέχρι την έναρξη της εφετινής αντιπυρικής περιόδου», δήλωσε στον «Ε.Τ.» ο Φίλιππος Παντελεάκος, πρόεδρος της Ένωσης Αξιωματικών Πυροσβεστικού Σώματος.
«Δεν έχει αλλάξει τίποτα. Είμαστε ένα γερασμένο σώμα, με γερασμένο προσωπικά και γερασμένα οχήματα. Τα αυτοκίνητα, ο στόλος είναι παλιός και δεν επαρκεί. Εμάς αυτό που μας προβληματίζει γενικότερα είναι ότι με όλα αυτά τα γεγονότα που έχουν γίνει πέρσι έχουμε πρόβλημα διαχείρισης σε επίπεδο αποφάσεων. Το προσωπικό είναι κουρασμένο από τις υπερωρίες. Βλέπουμε ότι ποινικοποιείται το επάγγελμα και η επιλογή του πυροσβέστη», δήλωσε στον «Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενώσεων Πυροσβεστών, Δημήτρης Σταθόπουλος.
«Όλοι δείχνουν τον πυροσβέστη όταν γίνεται κάποιο λάθος, ενώ ο πυροσβέστης δεν έχει τα μέσα. Δεν δείχνει ποτέ κανείς τον εμπρηστή και το ποιος έβαλε τη φωτιά. Το δεύτερο μεγάλο πρόβλημα είναι η πίεση που θα μας ασκηθεί από τους υποψήφιους περιφερειάρχες και δημάρχους προς το προσωπικό που θα ασκεί το πυροσβεστικό έργο. Άλλο ένα πρόβλημα είναι ο συντονισμός ανάμεσα στους εμπλεκόμενους φορείς και στην επικοινωνία μεταξύ μας. Γίνεται προσπάθεια συνεργασίας με τους Δήμους», πρόσθεσε χαρακτηριστικά. Πάντως, ακόμη ένα σημαντικό στοιχείο είναι η απουσία χορήγησης Μέσων Ατομικής Προστασίας, με σημαντικότερο την μη χορήγησης στολής εργασίας στους απλούς πυροσβέστες.