Γράφει ο Δήμος Σαμαράς
Η αποτελεσματική διαχείριση της κυβερνοασφάλειας αποτελεί κρίσιμη προτεραιότητα για κάθε επιχείρηση που επιδιώκει να διασφαλίσει τα δεδομένα της και την ακεραιότητα της ομάδας της. Οι επιθέσεις στον κυβερνοχώρο συχνά ξεκινούν από μια φάση αναγνώρισης και συλλογής πληροφοριών, όπου οι επιτιθέμενοι προσπαθούν να συγκεντρώσουν όσο το δυνατόν περισσότερα δεδομένα για το οργανισμό πριν ενεργοποιήσουν την κύρια επίθεση. Για το λόγο αυτό, η πρώτη γραμμή άμυνας είναι ο περιορισμός αυτών των πληροφοριών που μπορεί να είναι διαθέσιμες σε δημόσιες πηγές (Open Source Intelligence – OSINT).
Βασικές Αρχές Προστασίας
Εκπαίδευση και Ευαισθητοποίηση Προσωπικού
Το ανθρώπινο δυναμικό είναι συχνά το πιο ευάλωτο σημείο στην κυβερνοασφάλεια. Πολλές επιθέσεις βασίζονται σε ανθρώπινα λάθη ή παραλείψεις, όπως η αποκάλυψη προσωπικών πληροφοριών ή η άγνοια κινδύνου. Για το λόγο αυτό, η συνεχής ενημέρωση και εκπαίδευση των εργαζομένων είναι ζωτικής σημασίας.
Κύρια σημεία εκπαίδευσης:
Αναγνώριση απειλών: Να γνωρίζουν τους τύπους και τις μεθόδους επιθέσεων, όπως phishing, social engineering, και συλλογή πληροφοριών από δημόσιες πηγές.
Βασική ασφάλεια πληροφοριών: Χρήση ασφαλών κωδικών, αποφυγή κοινοποίησης ευαίσθητων πληροφοριών, αποφυγή εγκατάστασης άγνωστων συσκευών στο δίκτυο.
Συχνή πρακτική εξάσκηση: Πραγματοποίηση σεναρίων και ασκήσεων, όπως penetration testing και read–teaming, για την εμβάθυνση των γνώσεων.
Περιορισμός Δημοσιοποίησης Πληροφοριών
Οι επιτιθέμενοι συχνά αντλούν δεδομένα από δημόσιες πηγές, όπως ιστοσελίδες, forums, και κοινωνικά δίκτυα. Πρέπει να αποφεύγεται η δημοσίευση πληροφοριών που μπορούν να αποκαλύψουν κρίσιμα στοιχεία, όπως ονόματα εργαζομένων, τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται, ή τοποθεσίες εγκαταστάσεων.
Ενέργειες:
Εκπαίδευση προσωπικού στη σωστή διαχείριση δημοσίων προφίλ.
Τακτικός έλεγχος δημοσιεύσεων μέσω εργαλείων OSINT.
Περιορισμός προσωπικών στοιχείων στα κοινωνικά δίκτυα.
Αντιμετώπιση Κοινωνικής Μηχανικής
Οι επιθέσεις κοινωνικής μηχανικής εκμεταλλεύονται την ανθρώπινη εμπιστοσύνη για να αποκαλύψουν ευαίσθητες πληροφορίες ή να πραγματοποιήσουν κακόβουλες ενέργειες. Η εκπαίδευση και η επαγρύπνηση είναι τα βασικά όπλα.
Θα πρέπει να υπάρχει υψηλή καχυποψία σε ύποπτες επικοινωνίες, ιδιαίτερα σε αυτές που δημιουργούν την αίσθηση του επείγοντος.
Αποφυγή κοινοποίησης επαγγελματικών και προσωπικών δεδομένων στα social media.
Περιορισμός αιτημάτων φιλίας ή σύνδεσης από άγνωστους χρήστες.
Χαρτογράφηση και Προστασία της Τεχνολογικής Υποδομής
Ο επόμενος σταθμός στην άμυνα είναι η αναγνώριση της τεχνολογικής δομής του οργανισμού. Με εργαλεία όπως network scanners και vulnerability scanners, οι επιτιθέμενοι εντοπίζουν τα ζωντανά συστήματα και τις ευπάθειες.
Δράσεις άμυνας:
Κανόνες firewall: Απαγόρευση ICMP και μη έγκυρων IP, περιορισμός σε TCP/UDP scans.
Έλεγχος zone transfer και DNS: Αποτροπή διαρροής πληροφοριών μέσω zone transfer.
Χαρτογράφηση δικτύου με εργαλεία όπως το nmap για ανίχνευση ανοιχτών θυρών και εκδόσεων λογισμικού.
Διεξαγωγή τακτικών δοκιμών (penetration tests) και αξιολόγησης της ασφάλειας.
Ανάλυση και Βαθύτερη Διερεύνηση (Enumeration)
Μετά την αρχική συλλογή πληροφοριών, ο επιτιθέμενος προχωρά σε περαιτέρω ανάλυση για να κατανοήσει τις υπηρεσίες, τους διαχειριστές, και τις ευπάθειες. Η επίγνωση αυτών των στοιχείων δίνει την ευκαιρία να αξιοποιηθούν τρωτά σημεία.
Αντιμετώπιση:
Για την αποτελεσματική προστασία, απαιτείται η θέσπιση πολιτικών και η συνεχής προετοιμασία:
Οργάνωση ομάδας αντιμετώπισης (CERT).
Περιορισμός πρόσβασης και χρήση πολιτικών ασφαλείας.
Μείωση του “αποτυπώματος” συστημάτων (hardening).
Τακτικές ενημερώσεις λογισμικού και συστημάτων.
Εφαρμογή Web Application Firewalls. Κανόνες firewall: Απαγόρευση ICMP και μη έγκυρων IP, περιορισμός σε TCP/UDP scans.
Καταγραφή και παρακολούθηση όλων των ενεργειών.
Έλεγχοι φυσικής ασφάλειας σε χώρους και συσκευές.
Τακτικές δοκιμές και ασκήσεις αντιμετώπισης κρίσεων.
Αντίγραφα Ασφαλείας και Διαχείριση Καταστροφών
Ο σωστός σχεδιασμός των αντιγράφων ασφαλείας μπορεί να σώσει την επιχείρηση από καταστροφές. Πρέπει να οριστούν:
Τα κρίσιμα δεδομένα προς προστασία.
Η συχνότητα και ο χρόνος διατήρησης των αντιγράφων.
Τα αποθηκευτικά μέσα και σημεία αποθήκευσης (τοπική, cloud, εκτός δικτύου).
Αντίμετρα σε περίπτωση Παραβίασης (Incident Response)
Σε περίπτωση που η επίθεση περάσει τα συστήματα άμυνας και αποκτήσει πρόσβαση, είναι ζωτικής σημασίας η άμεση αντίδραση.
Βασικά βήματα:
Κεντρική καταγραφή όλων των συμβάντων και δραστηριοτήτων (logging).
Τακτική ανάλυση των logs και συσχετισμός γεγονότων.
Περιορισμός της πρόσβασης και απομόνωση των επηρεασμένων συστημάτων.
Συνεργασία με διωκτικές αρχές για ενδεχόμενη δίωξη.
Δημιουργία εναλλακτικών υποδομών και σχεδίων ανάκαμψης.
Αντίγραφα Ασφαλείας και Διαχείριση Καταστροφών
Ο σωστός σχεδιασμός των αντιγράφων ασφαλείας μπορεί να σώσει την επιχείρηση από καταστροφές.
Πρέπει να οριστούν:
Τα κρίσιμα δεδομένα προς προστασία.
Η συχνότητα και ο χρόνος διατήρησης των αντιγράφων.
Τα αποθηκευτικά μέσα και σημεία αποθήκευσης (τοπική, cloud, εκτός δικτύου).
Η Τριάδα της Ασφάλειας
Το μοντέλο CIA (Confidentiality, Integrity, Availability) αποτελεί το βασικό πλαίσιο για σχεδιασμό και υλοποίηση μέτρων κυβερνοασφάλειας.
Εμπιστευτικότητα: Περιορισμός πρόσβασης σε δεδομένα, χρήση κρυπτογράφησης και αυθεντικοποίησης.
Ακεραιότητα: Διασφάλιση ότι τα δεδομένα παραμένουν ακριβή και μη τροποποιημένα χωρίς άδεια.
Διαθεσιμότητα: Εξασφάλιση πρόσβασης σε πληροφορίες και υπηρεσίες όταν απαιτείται, μέσω πλεονασμού και ανθεκτικών συστημάτων.
Μέσω της εκπαίδευσης προσωπικού, της αυστηρής διαχείρισης πληροφοριών, της τεχνικής θωράκισης των συστημάτων, και της γρήγορης αντίδρασης σε περιστατικά, οι επιχειρήσεις μπορούν να ελαχιστοποιήσουν τους κινδύνους και να διασφαλίσουν ότι τα δεδομένα και η ομάδα τους παραμένουν ασφαλείς.
Για περισσότερες πληροφορίες και κατευθύνσεις, μπορείτε να ανατρέξετε στην «Εθνική Στρατηγική Κυβερνοασφάλειας» της Ελλάδας και στην οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προστασία των δικτύων και των συστημάτων πληροφοριών.
Βιβλιογραφία
- ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΑΤΟΜΟΥ ΚΑΙ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΠΟ
ΚΥΒΕΡΝΟΕΓΚΛΗΜΑΤΑ
- Andrew Whitaker, Daniel Newman (2005, ciscopress.com) – Penetration Testing and Network Defense
- John R. Vacca (2017 3rd Edition, MK) – Computer And Information Security Handbook
- Joseph N. Pelton, Indu B. Singh (2015, Springer) – Digital Defense A Cybersecurity Primer
- William L. Simon, Kevin D. Mitnick (2001, Wiley) – The Art of Deception: Controlling the Human Element of Security
- Kevin D. Mitnick (Little, Brown & Co 2017) – The Art of Invisibility
- Simon Singh (1999, HarperCollins) – The Code Book
- Brian Hatch, James Lee, George Kurtz (2001, McGraw Hill) – Hacking Linux Exposed
- William Stallings (3rd Edition 2006, Prentice Hall) – Network Security Essentials: Applications & Standards
- Stuart McClure (1999, McGraw Hill) – Hacking Exposed 7
- Anne Kohnke, Ken Sigler, Dan Shoemaker (CRC press 2019) – Implementing Cybersecurity
- Jeffrey Carr (2012 O’Reilly), Inside Cyber Warfare, Second Edition
The post Κυβερνοασφάλεια για Επιχειρήσεις: Πώς να Προστατεύσετε τα Δεδομένα σας και την Ομάδα σας από Επιθέσεις appeared first on CSIi – Cyber Security International Institute.
Πηγή : https://www.csii.gr/