Επικαιρότητα

Κρυπτονομίσματα: η νέα μορφή εθισμού

Εισηγητής: Κίννα Ευθυμία,  Ψυχολόγος Εγκληματολόγος MSc – Ψυχοθεραπεύτρια
MSc Ταυτότητα και Διαπροσωπικές Σχέσεις, MSc Ψυχιατροδικαστικής , MSc Investigative Psychology.
Εξ. Συνεργάτης Αιγινητείου Νοσοκομείου

Τα κρυπτονομίσματα, όπως το Bitcoin, το Ethereum και άλλα, είναι ιδιαίτερα δημοφιλή στον ψηφιακό κόσμο και ιδιαίτερα στα νεαρά άτομα. Αντιμετωπίζονται ευρέως ως μια επένδυση, όπου τα άτομα παρακολουθούν λεπτό προς λεπτό τις διακυμάνσεις στις αγορές και διαθέτουν χρήματα για να αποκτήσουν κρυπτονομίσματα με την ελπίδα ότι η αξία τους θα πολλαπλασιαστεί. Ουσιαστικά, δεν μιλάμε για κάτι νέο, εφόσον τα ανταλλακτήρια κρυπτονομισμάτων είναι τα χρηματιστήρια του ψηφιακού κόσμου και όπως παλιά υπήρχαν οι μετοχές με δυνατότητα αγοράς, πώλησης και ανταλλαγής, έτσι και τα κρυπτονομίσματα αποτελούν ρίσκο απώλειας χρημάτων και φυσικά δεν αποτελούν σταθερό περιουσιακό στοιχείο, καθώς σε μια νύχτα μπορεί να μεταβληθεί η αξία τους.

Παρατηρείται από την επιστημονική κοινότητα εδώ και κάποια χρόνια η δραστηριότητα των χρηστών κρυπτονομισμάτων και οι επιπτώσεις της στην λειτουργικότητά τους και δυστυχώς τα αποτελέσματα τείνουν προς μια ψυχαναγκαστική συμπεριφορά γύρω από τα κρυπτονομίσματα, που οδηγεί σε εθισμό με σοβαρή έκπτωση της λειτουργικότητας. Πρακτικά, τα άτομα που χρησιμοποιούν κρυπτονομίσματα εμφανίζουν όπως και στα τυχερά παιχνίδια συμπεριφορά τζογαρίσματος, με συνεχόμενη ενασχόληση με την πορεία των κρυπτονομισμάτων, διακυμάνσεις στην διάθεση ανάλογα με το ρίσκο, επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά για μείωση του αρνητικού συναισθήματος της αποτυχίας, ολοένα και μεγαλύτερα ποσά τζογαρίσματος, μη ρεαλιστικές προσδοκίες επιτυχίας, δανεισμό από οικείους για επένδυση σε κρυπτονομίσματα. Οι συνέπειες μπορούν να είναι πολύπλευρες όπως απώλεια χρημάτων, διακυμάνσεις συναισθήματος, αγχώδεις διαταραχές, αυτοκτονικός ιδεασμός, διαταραχές στον ύπνο ή στο φαγητό, απώλεια επιθυμίας για άλλες δραστηριότητες και δυσκολίες στην εργασία.

Παρόλο που στο υπάρχον ταξινομικό μας σύστημα (DSM – V, 2013) δεν περιλαμβάνεται, η περίπτωση των κρυπτονομισμάτων, σε πολλές περιπτώσεις όπως πρόσφατα με τον εθισμό στα ηλεκτρονικά παιχνίδια, μια κατάσταση γίνεται αντιληπτή από τους ειδικούς και έπειτα εντάσσεται στα αναθεωρημένα ταξινομικά συστήματα.  Τα δεδομένα του εξωτερικού μας δίνουν μια εικόνα του θέματος. Από το 2018 επιστήμονες όπως ο Griffiths και συνεργάτες έχουν μελετήσει την συμπεριφορά γύρω από τα κρυπτονομίσματα και πρόσφατα δημοσιεύτηκε και η Κλίμακα Εθισμού στα Κρυπτονομίσματα από τους , Senocak και συνεργάτες (2024). Σε μελέτη που έγινε το 2019 σε 876 άτομα που στοιχημάτιζαν 1 φορά τον μήνα, φάνηκε συνάφεια του εθισμού στον τζόγο με την χρήση κρυπτονομισμάτων, ενώ το 2020, 1732 Κορεάτες εγγράφηκαν για θεραπεία του εθισμού σε κρυπτονομίσματα, σύμφωνα με το Κέντρο για Προβλήματα σχετικά με τα Τυχερά Παίγνια στης Κορέας. Επιπρόσθετα, στο Ηνωμένο Βασίλειο από το 2018, η Κλινική Castle Graig ασχολήθηκε ειδικά με άτομα εθισμένα στα κρυπτονομίσματα και συνοδές διαταραχές όπως κατάθλιψη και αυτοκτονικό ιδεασμό.

Όλες οι ηλικίες μπορούν να γίνουν θύματα εθισμού, αλλά λίγο πιο επιρρεπή είναι τα νεαρά άτομα και τα άτομα με ιστορικό άλλου εθισμού. Τα νεαρά άτομα με το παρορμητικό  στοιχείο της ηλικίας και την άγνοια κινδύνου συχνά γίνονται ριψοκίνδυνα και χάνουν μεγάλα ποσά πιστεύοντας στην ιδέα του εύκολου και ξεκούραστου χρήματος.  Η αρκετή ενασχόληση με το διαδίκτυο και η άμεση πρόσβαση από το κινητό μπορούν να βοηθήσουν στην υπερβολική ενασχόληση του ατόμου, καθώς στο διαδίκτυο υπάρχουν συνεχώς οδηγίες για τους χρήστες κρυπτονομισμάτων για το πως θα γίνουν καλύτεροι και θα αναπτύξουν στρατηγικές νίκης.
Συνοψίζοντας, είναι σημαντικό να έχουμε σωστή διαδικτυακή συμπεριφορά και πληροφόρηση έτσι ώστε να αναγνωρίζουμε στον εαυτό μας πότε τείνει σε συμπεριφορές δυσλειτουργικές για να μπορούμε να τις αντιμετωπίσουμε. Ο εθισμός είναι μια σοβαρή διαταραχή που στηρίζεται στην ανάγκη ενασχόλησης με το αντικείμενο του εθισμού, στην δυσφορία του ατόμου σε μείωση της συμπεριφοράς, σε ψυχαναγκαστικές συμπεριφορές για ανακούφιση του άγχους και της δυσφορίας που δημιουργείται από την απώλεια ελέγχου της κατάστασης και σε μείωση της λειτουργικότητας του ατόμου. Χρειάζεται να είμαστε προσεκτικοί στην χρήση του διαδικτύου και να μην παρασυρόμαστε από το εύκολο κέρδος ή τις μη ρεαλιστικές προσδοκίες.

The post Κρυπτονομίσματα: η νέα μορφή εθισμού appeared first on CSIi – Cyber Security International Institute.

Πηγή : https://www.csii.gr/