Ο Αχμέτ Νταβούτογλου, πρώην πρωθυπουργός της Τουρκίας και άλλοτε στενός σύμμαχος του τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, καταφέρθηκε χθες Κυριακή εναντίον του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) και του ηγέτη του, μετά την ήττα του στην Κωνσταντινούπολη στις επαναληπτικές δημοτικές εκλογές της περασμένης εβδομάδας, που για πολλούς αναλυτές αποτελεί άσχημο οιωνό για τον Ερντογάν και το ισλαμικό συντηρητικό κόμμα του και σε εθνικό επίπεδο.
Το AKP την περασμένη εβδομάδα απώλεσε τον μεγαλύτερο μητροπολιτικό δήμο της Τουρκίας, την οικονομική πρωτεύουσα της χώρας, για πρώτη φορά έπειτα από 25 χρόνια που παρέμενε στα χέρια ισλαμιστών, με μεγάλη διαφορά, αφού απαίτησε το ίδιο να διεξαχθεί επαναληπτική διαδικασία μετά την ήττα του τον Μάρτιο με περίπου 13 χιλιάδες ψήφους από το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP).
Ο Νταβούτογλου, ΥΠΕΞ της Τουρκίας από το 2014 μέχρι το 2016, όταν έπεσε στη δυσμένεια του Ερντογάν, επέκρινε τον τούρκο πρόεδρο και τις πολιτικές του και στο παρελθόν.
Ωστόσο ανέβασε χθες αισθητά τον τόνο, την ώρα που ο πρώην αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης Αλί Μπαμπατζάν και ο πρώην πρόεδρος Αμπντουλάχ Γκιουλ, ιδρυτικά μέλη του AKP που αποχώρησαν, ετοιμάζονται να ιδρύσουν νέο κόμμα.
«Υπήρχε άλλοτε μια κυβέρνηση που έκανε πράξη τις δεσμεύσεις της», είπε καυστικά ο Νταβούτογλου σε εκδήλωση στην επαρχία Ελαζίγ, προσθέτοντας πως όσοι ευθύνονται για την «ολίσθηση» από τις αρχές του κόμματος πρέπει να «πληρώσουν το τίμημα».
«Όταν χάνουμε μια εκλογική μάχη, στην οποία αρχικά ηττηθήκαμε με 13.000 ψήφους, ξανά, με 800.000 ψήφους, όπως συνέβη στην Κωνσταντινούπολη, υπεύθυνος γι’ αυτό δεν είναι ένας πρωθυπουργός που εξασφάλισε καθαρή κοινοβουλευτική πλειοψηφία [σ.σ. στις εκλογές της περασμένης χρονιάς], αλλά μάλλον εκείνοι που μας οδήγησαν σε σοβαρά ολισθήματα ως προς τη ρητορική, τις πράξεις, την ηθική και την πολιτική», έκρινε.
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο Ερντογάν κατηγόρησε την αντιπολίτευση ότι έχει σχέσεις με την τρομοκρατία, ενώ προσπάθησε να κεφαλαιοποιήσει όσο περισσότερο ήταν δυνατόν την έκκληση του φυλακισμένου στο Ιμραλί πρώην ηγέτη του PKK Αμπντουλάχ Οτζαλάν προς τους Κούρδους να τηρήσουν ουδέτερη στάση.
Ο Νταβούτογλου συνέχισε τις βολές εναντίον του τούρκου προέδρου:
«Το να λες ότι οι εκλογές είναι έγκυρες ακόμη κι αν (κέρδισες) με μια ψήφο και μετά να αλλάζεις στάση · το να μιλάς περί επιβίωσης (της χώρας) όταν αναφέρεσαι σε μια εκλογική διαδικασία και το να χαρακτηρίζεις τρομοκράτη όποιον διαφωνεί, αλλά μετά να επικοινωνείς με το Ιμραλί στην επόμενη ψηφοφορία, δείχνει παντελή αποσύνδεση από την συνείδηση του κόσμου», υποστήριξε.
Οι ψηφοφόροι φάνηκαν να τιμωρούν το AKP για την ύφεση της τουρκικής οικονομίας, αλλά και για την ελεύθερη πτώση της συναλλαγματικής ισοτιμίας της τουρκικής λίρας, που απώλεσε 30% της αξίας της πέρυσι και άλλο ένα 10% φέτος.
«Αντιμετωπίζουμε οικονομικά προβλήματα, όπως το 2008. Τότε, όμως, υπήρχαν άνθρωποι στο πηδάλιο της οικονομίας που καταλάβαιναν την οικονομία. Υπήρχε όραμα», υποστήριξε ο Νταβούτογλου.
«Δεν μπορούμε να βγούμε από αυτή την κρίση με τη νοοτροπία ότι τα ξέρουμε όλα, τι είναι καλύτερο για το καθετί, υποβαθμίζοντας πράγματα, νομίζοντας ότι ομαδική δουλειά είναι απλά να αναθέτεις πράγματα στον στενό σου κύκλο», συνέχισε.
Πέρυσι, αφού συγκέντρωσε στα χέρια του ευρείες εξουσίες εντός των ορίων του νέου, προεδρικού πολιτικού συστήματος στην Τουρκία, που ο Νταβούτογλου θεωρεί «στρεβλό», ο Ερντογάν διόρισε τον γαμπρό του, τον Μπεράτ Αλμπαϊράκ, υπουργό Οικονομικών.
«Το AKP δεν είναι κόμμα ενός ανδρός, μιας οικογένειας, μιας ομάδας», είπε ο Νταβούτογλου. «Η κρατική δομή και οι οικογενειακές σχέσεις πρέπει να διαχωρίζονται απόλυτα. Δεν πρέπει να υπάρχει κανένας συγγενής πρώτου βαθμού» στην κυβέρνηση, επέμεινε.
Ο πρώην επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας φημολογείται ότι θα ενταχθεί στο νέο ισλαμιστικό κόμμα. Την περασμένη εβδομάδα, πηγή προσκείμενη στο περιβάλλον του είπε ότι σχεδιάζει ένα «νέο βήμα», πρόσθεσε πάντως πως, προς το παρόν, πως δεν θα ενωθεί με τους Γκιουλ και Μπαμπατζάν.
Αντ’ αυτού μοιάζει να επιλέγει να απευθυνθεί σε όσους διαφωνούν με τον Ερντογάν εντός AKP: «Σήμερα δεν πρέπει να μένετε σιωπηλοί. Δεν πρέπει να σωπαίνετε όσον αφορά αλήθειες που συζητάμε πίσω από κλειστές πόρτες όταν οι πόρτες ανοίγουν. Χρειαζόμαστε νέα αντίληψη για την πολιτική», είπε.