Γράφει η Σωτηρία Ποτουγλίδου
Το κυβερνοέγκλημα αποτελεί ένα διαρκές εξελισσόμενο με σοβαρές κοινωνικές,ψυχολογικές και οικονομικές επιπτώσεις. Η ψυχολογία ,ως επιστήμη που μελετά τη συμπεριφορά και τις γνωστικές διεργασίες των ατόμων, διαδραματίζει καίριο ρόλο στην κατανόηση ,την πρόληψη και αντιμετώπιση του ηλεκτρονικού εγκλήματος. Το criminal profiling των ψηφιακών εγκληματιών επιτρέπει τον εντοπισμό μοτίβων
συμπεριφοράς, διευκολύνοντας την ανάπτυξη αποτελεσματικών προληπτικών και κατασταλτικών στρατηγικών .Η εγκληματική συμπεριφορά στο διαδίκτυο διαμορφώνεται από ένα σύνολο ψυχολογικών και κοινωνικών παραγόντων. Επιστημονικές έρευνες καταδεικνύουν ότι ηανωνυμία που παρέχει το διαδίκτυο τείνει να μειώνει την κοινωνική ευθύνη και ενισχύει την αντικοινωνική συμπεριφορά.(Suler,2004).Ακόμη, το «αίσθημα» ατιμωρησίας και η έλλειψη άμεσων συνεπειών διευκολύνουν την διάπραξη ψηφιακών εγκλημάτων (Holt etal.,2010). Η προσωπικότητα των δραστών κυβερνοεγκλημάτων παρουσιάζει συχνά χαρακτηριστικά όπως ο ναρκισσισμός, η ψυχοπάθεια και η μακιαβελική συμπεριφορά ,τα οποία συνδέονται με την έλλειψη ενσυναίσθησης και την επιδίωξη χειραγώγησης των άλλων (Williams et al.,2017). Ο Ρόλος της ψυχολογίας στην πρόληψη του κυβερνοεγκλήματος .
1.Ψηφιακή παιδεία και εκπαίδευση
Η στήριξη και η ενίσχυση της ψηφιακής παιδείας κρίνεται απαραίτητη για την πρόληψη του κυβερνοεγκλήματος. Μέσα από ειδικά προγράμματα εκπαίδευσης, οι χρήστες μπορούν να αναπτύξουν κριτική σκέψη και δεξιότητες αναγνώρισης απειλών(Livingstone & Haddon,2012).Η γνώση των μεθόδων κοινωνικής μηχανικής (social engineering) και τεχνικών εξαπάτησης που χρησιμοποιούνται σε περιπτώσεις κυβερνοαπάτης μπορεί να περιορίσει την θυματοποίηση των χρηστών.
2.Ανάπτυξη προληπτικών Ψυχοκοινωνικών παρεμβάσεων
Εξειδικευμένοι ψυχολόγοι μπορούν να συμβάλουν στην δημιουργία και στον σχεδιασμό προγραμμάτων που έχουν ως καίριο στόχο τη διαμόρφωση υπεύθυνης διαδικτυακής συμπεριφοράς. Τα προγράμματα αυτά θα εστιάζουν στην καλλιέργεια ενσυναίσθησης, στην ενίσχυση της ηθικής λήψης αποφάσεων και στη διαχείριση του ψηφιακού θυμού (Schultze-Krumbholz et al.,2016). Ακόμη , η προώθηση προγραμμάτων αποκαταστατικής δικαιοσύνης στο ψηφιακό χώρο επιτρέπει στους δράστες να αντιληφθούν τον αντίκτυπο των πράξεών τους και να συμμετέχουν σε διαδικασίες που προάγουν τη συναισθηματική και κοινωνική τους εξέλιξη.
3.Ψυχολογική υποστήριξη και παρέμβαση
Η έγκαιρη αναγνώριση ατόμων με υψηλό κίνδυνο εμπλοκής σε κυβερνοεγκληματικές ενέργειες και δραστηριότητες μπορεί να προλάβει την εξέλιξη αυτής της συμπεριφοράς. Η γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία έχει αποδειχθεί ως η πιο αποτελεσματική στη διαχείριση παρορμητικών και αντικοινωνικών συμπεριφορών που συχνά σχετίζονται με κυβερνοεγκληματικές ενέργειες(Young,2015).
H ψυχολογική παρέμβαση σε δράστες μπορεί να περιλαμβάνει:
• Γνωσιακή- συμπεριφορική θεραπεία (CBT) για την αλλαγή δυσλειτουργικών μοτίβων σκέψης.
• Προγράμματα κοινωνικών δεξιοτήτων για τη μείωση της διαδικτυακής επιθετικότητας.
• Εκπαίδευση σχετικά με τις νομικές και ηθικές συνέπειες του ψηφιακού εγκλήματος.
• Ατομική ή ομαδική ψυχοθεραπεία για τη διαχείριση θυμού και παρορμητικότητας.
Διεπιστημονική συνεργασία και νομοθετικές παρεμβάσεις.
Η πρόληψη του κυβερνοεγκλήματος απαιτεί διεπιστημονική συνεργασία μεταξύ εξειδικευμένων ψυχολόγων ,ειδικών στην κυβερνοασφάλεια και νομικών.Οι πολιτικές κυβερνοασφάλειας μπορούν να ενσωματώσουν ψυχολογικές αρχές για την αποτελεσματικότερη προστασία των πολιτών από διαδικτυακές απειλές(van de Weijer& Leukfeldt, 2017).
Συμπεράσματα
Ή ψυχολογία συνιστά έναν καίριο πυλώνα στην πρόληψη του κυβερνοεγκλήματος , συμβάλλοντας στην κατανόηση των ψυχολογικών μηχανισμών που οδηγούν σε παράνομες διαδικτυακές συμπεριφορές. Μέσω της εκπαίδευσης, της ανάπτυξης προληπτικών παρεμβάσεων και της διεπιστημονικής συνεργασίας, μπορούν να σχεδιαστούν αποτελεσματικές στρατηγικές πρόληψης. Η μελλοντική έρευνα θα πρέπει
να επικεντρωθεί στη βελτίωση των τεχνικών ανίχνευσης ψηφιακών εγκληματιών, στη μελέτη της σχέσης μεταξύ ψυχοπαθολογίας και ψηφιακού εγκλήματος και στη διερεύνηση του ρόλου της τεχνητής νοημοσύνης στη μείωση του κυβερνοεγκλήματος. Μέσω αυτών των προσπαθειών, η ψυχολογία μπορεί να προσφέρει ουσιαστικές λύσεις για τη διατήρηση της ασφάλειας στον ψηφιακό κόσμο.
The post Η Συμβολή της Ψυχολογίας στην Πρόληψη του Ψηφιακού Εγκλήματος: Criminal Profiling των Δραστών και Ψυχολογικές Στρατηγικές Παρέμβασης appeared first on CSIi – Cyber Security International Institute.
Πηγή : https://www.csii.gr/