Σε ένα εύρημα που συνήθως βρίσκεται στις τελευταίες σελίδες των αναλύσεων των δημοσκοπήσεων εντοπίζεται το ερμηνευτικό “κλειδί” με το οποίο μπορεί κανείς να αποκρυπτογραφήσει τη νέα στρατηγική που φαίνεται να διαμορφώνεται στο Μέγαρο Μαξίμου στο δρόμο προς τις εκλογές.
Πρόκειται για τα στοιχεία που αφορούν, πρώτον, τις συσπειρώσεις των κομμάτων και, δεύτερον, τη λεγόμενη “γκρίζα ζώνη” ή αυτό που οι δημοσκόποι αποκαλούν “αδιευκρίνιστη ψήφο”. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται οι αναποφάσιστοι καθώς και εκείνοι που δηλώνουν “Δεν ξέρω/Δεν απαντώ” στην πρόθεση ψήφου.
Αξίζει κανείς να ανατρέξει στις τρεις τελευταίες μεγάλες δημοσκοπήσεις για να εντοπίσει τα στοιχεία αυτά.
- Στην τελευταία δημοσκόπηση της Pulse για λογαριασμό του ΣΚΑΙ, η “γκρίζα” αυτή ζώνη κινείται σε διψήφια ποσοστά, φτάνοντας το 13.5%, ενώ ένα ποσοστό 3.5% δηλώνει ότι θα ψηφίσει “Λευκό, άκυρο ή αποχή”.
- Στην πρόσφατη δημοσκόπηση της Public Issue (πολιτικό βαρόμετρο), η αδιευκρίνιστη ψήφος (το άθροισμα αναποφάσιστων, πρόθεσης αποχής, λευκών/ακύρων και αρνήσεων) ανέρχεται στο 26%.
- Τέλος, στη δημοσκόπηση της Metron Analysis που δημοσιεύθηκε το προηγούμενο Σαββατοκύριακο, το ποσοστό της αδιευκρίνιστης ψήφου, που συμπεριλαμβάνει τους αναποφάσιστους καθώς και εκείνους που δεν απάντησαν καθόλου, φτάνει το 10,6%
Η προέλευση αυτής της ζώνης σε συνδυασμό με τα ευρήματα που αφορούν τις συσπειρώσεις είναι επίσης ιδιαίτερα αποκαλυπτικά. Το μεγαλύτερο μέρος της “αδιευκρίνιστης ψήφου” δείχνει να προέρχεται από τον ΣΥΡΙΖΑ. Έτσι, σύμφωνα, για παράδειγμα, με τη μέτρηση της Pulse, το 32% της “γκρίζας ζώνης” είχε ψηφίσει το κυβερνών κόμμα τον Σεπτέμβριο του 2015. Ενώ την ίδια στιγμή, η συσπείρωση του ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται μόλις στο… 52%. Πρόκειται για την άλλη όψη του ίδιου νομίσματος.
Με βάση τα παραπάνω, το νέο αφήγημα περί των “δικών μας πρώτων 100 ημέρων” που εγκαινίασε ο πρωθυπουργός την περασμένη Τετάρτη στη Βουλή μπορεί να ιδωθεί και ως μια επιχείρηση “ανακατάληψης” ή “επανοικειοποίησης” αυτής ακριβώς της “γκρίζας ζώνης”.
Την υλοποίηση της συγκεκριμένης στρατηγικής φαίνεται να την έχει αναλάβει προσωπικά ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας —με συνεχείς εμφανίσεις στη Βουλή για την υποστήριξη των θετικών μέτρων που ψηφίζονται, όπως η μείωση του ΕΝΦΙΑ, η εκ νέου καταβολή κοινωνικού μερίσματος, κ.α.— ο οποίος θεωρείται το “δυνατό χαρτί” της κυβέρνησης.
Τα θετικά μέτρα που παρουσίασε ο κ. Τσίπρας στη Βουλή συνοδεύθηκαν από δύο πολύ σημαντικές επισημάνσεις, που έχουν βεβαίως τη δική τους σημασία. Η πρώτη αφορά την λεγόμενη “ταξική μονομέρεια”, όπως την χαρακτήρισε, και η δεύτερη το δίλημμα των εκλογών. “Εμείς προχωράμε στοχευμένα, μελετημένα, με σαφή ταξικό προσανατολισμό για τους πολλούς, μια ταξική μονομέρεια που αφορά 5,5 εκατομμύρια, ενώ η δική σας μονομέρεια αναφέρεται σε μια ελίτ ολίγων, εκλεκτών”, τόνισε ο πρωθυπουργός, ενώ σε άλλο σημείο υπογράμμισε: “Αν θέλετε και την επόμενη δόση μείωσης του ΕΝΦΙΑ ψηφίστε με… Διαφορετικά, αν έρθει ο Μητσοτάκης, χάσατε”.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο ακριβώς αφήγημα παρουσίασε ο πρωθυπουργός και κατά τη διάρκεια της χθεσινής Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος. “Ο κ. Μητσοτάκης έχει απομείνει με το μνημονιακό πρόγραμμά του, να θέλει να το εφαρμόσει οικειοθελώς αν εκλεγεί, χωρίς το άλλοθι της πίεσης των δανειστών” είπε μεταξύ άλλων.
Η επιχείρηση προσέλκυσης των ψηφοφόρων που απομακρύνθηκαν από τον ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να συμπληρωθεί από μια δεύτερη που επίσης βρίσκεται σε εξέλιξη την τελευταία περίοδο και στοχεύει στον λεγόμενο μεσαίο χώρο. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται οι συνεχείς επιθέσεις προς το ΚΙΝΑΛ, τα πρωθυπουργικά “ανοίγματα” προς την Κεντροαριστερά αλλά και το σταθερό φλέρτ με την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία.
Και οι δύο αυτές στρατηγικές δημιουργούν, όπως είναι επόμενο, ένα άρωμα και μια αίσθηση προεκλογικής περιόδου, τα οποία με τη σειρά τους ενισχύονται από διάφορα σενάρια για κάλπες. Το ενδεχόμενο που παραμένει, όμως, ακόμη επικρατέστερο είναι εκείνο της τριπλής κάλπης τον προσεχή Μάιο, αφού θα έχει ψηφιστεί στη Βουλή η συμφωνία των Πρεσπών.
Είναι βεβαίως γνωστό πως ο Αλέξης Τσίπρας αρέσκεται στο να χρησιμοποιεί το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού που του εξασφαλίζει το γεγονός ότι βρίσκεται στην κυβέρνηση, οπότε ουδείς μπορεί να αποκλείσει οτιδήποτε.
Σε κάθε περίπτωση, την απόφαση για το πότε θα στηθούν τελικά οι κάλπες θα την επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό και το αν οι μυστικές μετρήσεις δείξουν ότι η στρατηγική επανακατάληψης των “γκρίζων ζωνών” αποδίδει ή όχι…